1.7k lượt xemTổng quan về Luật Doanh nghiệp 2025
Luật Doanh nghiệp số 67/VBHN-VPQH, ban hành ngày 15/8/2025, là văn bản hợp nhất từ:
- Luật Doanh nghiệp 2020 (59/2020/QH14)
- Luật sửa đổi, bổ sung 2025 (76/2025/QH15)
Luật này chính thức có hiệu lực từ 01/7/2025, là cơ sở pháp lý quan trọng nhất cho hoạt động của doanh nghiệp tại Việt Nam.
Điểm nổi bật của Luật Doanh nghiệp 2025 là vừa kế thừa tinh thần tự do kinh doanh, vừa tăng cường minh bạch, chống rửa tiền, chống trốn thuế, đồng thời thúc đẩy doanh nghiệp xã hội, trách nhiệm cộng đồng và phát triển bền vững.
Điểm mới nổi bật trong Luật Doanh nghiệp 2025
Bổ sung khái niệm “chủ sở hữu hưởng lợi”
Một trong những thay đổi quan trọng nhất là lần đầu tiên “chủ sở hữu hưởng lợi” được định nghĩa rõ ràng. Đây là cá nhân thực sự sở hữu vốn điều lệ hoặc có quyền chi phối doanh nghiệp.
Doanh nghiệp có nghĩa vụ:
- Thu thập và lưu giữ thông tin chủ sở hữu hưởng lợi.
- Cung cấp cho cơ quan nhà nước khi được yêu cầu.
- Công khai danh sách này trong hồ sơ lưu trữ.
Quy định này nhằm tăng tính minh bạch tài chính, ngăn chặn việc lách luật qua “người đứng tên hộ”.
Cổ tức và vốn góp minh bạch hơn
- Cổ tức được định nghĩa rõ là lợi nhuận sau thuế, trả bằng tiền hoặc tài sản.
- Giá thị trường cổ phần, vốn góp được xác định theo 3 phương án:
- Giá giao dịch bình quân 30 ngày.
- Giá thỏa thuận.
- Giá do tổ chức thẩm định xác định.
Điều này hạn chế gian lận trong chuyển nhượng vốn.
Giấy tờ pháp lý của cá nhân
Bổ sung thêm thẻ căn cước (song song CCCD, hộ chiếu) để đảm bảo đồng bộ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Doanh nghiệp xã hội được ưu tiên phát triển
- Doanh nghiệp xã hội phải dùng ít nhất 51% lợi nhuận sau thuế để tái đầu tư.
- Được huy động tài trợ từ tổ chức trong và ngoài nước.
- Được hưởng chính sách ưu đãi và hỗ trợ từ Nhà nước.
Quy định chung về doanh nghiệp
Quyền của doanh nghiệp
- Tự do kinh doanh ngành nghề mà pháp luật không cấm.
- Chủ động huy động vốn, ký kết hợp đồng, ứng dụng công nghệ.
- Quyền sở hữu, chiếm hữu, sử dụng và định đoạt tài sản.
- Xuất nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ.
Nghĩa vụ của doanh nghiệp
- Đăng ký, công bố thông tin và báo cáo đầy đủ.
- Thực hiện nghĩa vụ thuế.
- Bảo đảm quyền lợi của người lao động.
- Lưu giữ hồ sơ pháp lý, báo cáo tài chính, danh sách cổ đông, danh sách chủ sở hữu hưởng lợi.
Các loại hình doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp 2025
Doanh nghiệp tư nhân
- Do cá nhân làm chủ.
- Chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản.
- Không được phát hành chứng khoán.
Công ty TNHH một thành viên
- Do một cá nhân hoặc tổ chức sở hữu.
- Chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp.
Công ty TNHH hai thành viên trở lên
- Từ 2 đến 50 thành viên.
- Không phát hành cổ phần nhưng có thể phát hành trái phiếu.
Công ty cổ phần
- Có từ 3 cổ đông trở lên.
- Được phát hành cổ phần để huy động vốn.
- Cơ cấu: Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát (nếu có).
Công ty hợp danh
- Có thành viên hợp danh (chịu trách nhiệm vô hạn) và thành viên góp vốn (trách nhiệm hữu hạn).
Doanh nghiệp nhà nước
Theo Luật 2025, doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp mà Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc cổ phần có quyền biểu quyết.
Quy định mới siết chặt:
- Quản lý vốn, đầu tư phải minh bạch.
- Người quản lý phải công khai báo cáo.
- Tăng giám sát để tránh thất thoát.
Doanh nghiệp xã hội
- Mục tiêu chính: giải quyết vấn đề xã hội, môi trường.
- Tái đầu tư ít nhất 51% lợi nhuận sau thuế.
- Được nhận hỗ trợ, ưu đãi từ Nhà nước.
- Có quyền huy động tài trợ từ cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước.
Tổ chức lại, giải thể và phá sản
Tổ chức lại
- Chia, tách, hợp nhất, sáp nhập hoặc chuyển đổi loại hình doanh nghiệp.
Giải thể
Doanh nghiệp phải giải thể khi:
- Hết thời hạn hoạt động.
- Theo quyết định của chủ sở hữu/Hội đồng thành viên/Đại hội đồng cổ đông.
- Bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Phá sản
Thực hiện theo Luật Phá sản 2014, áp dụng cho doanh nghiệp mất khả năng thanh toán.
Công khai, minh bạch thông tin doanh nghiệp
Theo Thông tư 68/2025/TT-BTC, doanh nghiệp phải công khai theo các biểu mẫu mới:
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.
- Danh sách cổ đông sáng lập, nhà đầu tư nước ngoài.
- Danh sách chủ sở hữu hưởng lợi.
- Thông báo thay đổi nội dung đăng ký.
- Báo cáo về tuân thủ pháp luật doanh nghiệp.
Điều này giúp cơ quan quản lý dễ giám sát, nhà đầu tư an tâm hơn.
Ý nghĩa của Luật Doanh nghiệp 2025
- Tạo thuận lợi kinh doanh: thủ tục nhanh gọn, hồ sơ điện tử.
- Tăng tính minh bạch: bắt buộc kê khai chủ sở hữu hưởng lợi.
- Hội nhập quốc tế: đáp ứng yêu cầu chống rửa tiền, chống chuyển giá toàn cầu.
- Phát triển bền vững: khuyến khích doanh nghiệp xã hội, trách nhiệm cộng đồng.
- Nâng cao quản lý doanh nghiệp nhà nước: siết chặt giám sát vốn công.
Kết luận
Luật Doanh nghiệp 2025 (67/VBHN-VPQH) là bước ngoặt quan trọng trong cải cách môi trường kinh doanh Việt Nam. Luật vừa bảo đảm tự do kinh doanh, vừa nâng cao trách nhiệm, minh bạch và phát triển bền vững.
Doanh nghiệp, nhà đầu tư và cá nhân khởi nghiệp cần nắm chắc các quy định mới để tận dụng cơ hội và tuân thủ pháp luật.
Câu hỏi thường gặp về Luật Doanh nghiệp 2025 (67/VBHN-VPQH)
1. Luật Doanh nghiệp 2025 (67/VBHN-VPQH) có hiệu lực từ khi nào?
Luật có hiệu lực từ ngày 01/7/2025, thay thế các quy định trước đây trong Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản sửa đổi.
2. Chủ sở hữu hưởng lợi là gì?
Chủ sở hữu hưởng lợi là cá nhân thực sự sở hữu hoặc chi phối doanh nghiệp, khác với người chỉ đứng tên pháp lý. Doanh nghiệp phải thu thập, lưu giữ và cung cấp thông tin này khi cơ quan quản lý yêu cầu.
3. Điểm mới quan trọng nhất của Luật Doanh nghiệp 2025 là gì?
Điểm mới quan trọng nhất là bổ sung cơ chế minh bạch sở hữu, quy định về chủ sở hữu hưởng lợi, siết chặt quản lý doanh nghiệp nhà nước, đồng thời khuyến khích phát triển doanh nghiệp xã hội.
4. Doanh nghiệp tư nhân có được phát hành cổ phần theo Luật 2025 không?
Không. Doanh nghiệp tư nhân vẫn do một cá nhân làm chủ, chịu trách nhiệm vô hạn và không được phát hành cổ phần để huy động vốn.
5. Công ty TNHH và công ty cổ phần khác nhau thế nào theo Luật 2025?
- Công ty TNHH: thành viên góp vốn từ 1 đến 50, không phát hành cổ phần.
- Công ty cổ phần: tối thiểu 3 cổ đông, được phát hành cổ phần để huy động vốn, dễ dàng mở rộng quy mô hơn.
6. Doanh nghiệp xã hội trong Luật Doanh nghiệp 2025 là gì?
Doanh nghiệp xã hội là doanh nghiệp có mục tiêu giải quyết vấn đề xã hội, môi trường vì lợi ích cộng đồng, phải dùng ít nhất 51% lợi nhuận sau thuế để tái đầu tư.
7. Luật Doanh nghiệp 2025 quy định gì về doanh nghiệp nhà nước?
Doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp mà Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc cổ phần có quyền biểu quyết. Luật 2025 siết chặt quản lý vốn, yêu cầu minh bạch hơn trong điều hành.
8. Thủ tục đăng ký doanh nghiệp có thay đổi gì theo Luật mới?
Thủ tục được đơn giản hóa và rút ngắn thời gian xử lý còn 3 ngày làm việc. Doanh nghiệp có thể đăng ký trực tuyến qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
9. Luật Doanh nghiệp 2025 giúp gì cho nhà đầu tư nước ngoài?
Luật mới tăng cường bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, công khai minh bạch sở hữu và giảm thiểu rủi ro về pháp lý, từ đó tạo môi trường đầu tư an toàn và hấp dẫn hơn.